Infekcje dróg oddechowych dotyczą każdego i bez względu na wiek. Dlatego każdego roku wiele dzieci boryka się z problemem zapalenia zatok. Co należy wiedzieć o tej przypadłości? Jak sobie z nią radzić i co wykorzystać, aby pomóc młodemu pacjentowi?
Przyczyny zapalenia zatok u dzieci
Rozwój zmian zapalnych w obrębie zatok może mieć rozmaite podłoże, a sam stan dziecka daje sporo informacji o przypuszczalnej przyczynie choroby. Jeżeli objawy i kiepski stan malucha utrzymuje się nie dłużej niż tydzień, to infekcja jest wynikiem szkodliwej działalności wirusa. Gdy symptomy zapalenia są znacznie cięższe, dziecko odczuwa większy dyskomfort, a osłabienie i choroba utrzymuje się przez ponad 7 dni, to prawdopodobnie doszło do infekcji bakteryjnej. Warto też pamiętać, że w niektórych przypadkach zapalenie zatok może być wywołane przez alergie np. na pyłki roślinne, kurz, roztocza lub rozmaitych artykułów spożywczych.
Jakie są objawy zapalenia zatok u dzieci?
Obraz kliniczny dziecka z chorobą zapalną zatok jest ściśle związany z charakterystycznymi objawami. Najczęściej są to:
- niedrożny nos i problemy z węchem
- zaleganie nadmiernej ilości gęstej wydzieliny
- niezwykle silne bóle głowy, które obejmują obszary nosa, oczodołów, policzków i szczęki
- odczuwalne spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, co prowadzi do pojawienia się mniej lub bardziej uciążliwego kaszlu
- symptomy „grypopodobne” – nieżyt nosa (katar), uczucie rozbicia, ból o podłożu mięśniowo-stawowym, dreszcze, ból i uczucie piekącego gardła
W przypadku bakteryjnego zapalenia zatok wspomniane objawy są znacznie silniej odczuwalne przez dzieci. Dodatkowo bardzo często pojawia się wysoka gorączka, która może sięgać ponad 39ºC.
Zapalenie zatok sitowych u dzieci
Wyjątkowym schorzeniem jest rozwój stanu zapalnego w zatokach sitowych. Choroba ta jest o tyle problematyczna, że ma charakter złożony. Początkowo dochodzi do infekcji wirusowej zatok sitowych z zatok szczękowych, a następnie rozwoju bakteryjnej wydzieliny. Zapalenie zatok sitowych atakuje zazwyczaj najmłodszych pacjentów tj. między 6 a 24 miesiącem życia.
Zapalenie zatok sitowych charakteryzuje się specyficznymi objawami. Oprócz wcześniej wspomnianych symptomów dziecko boryka się z takimi problemami jak obrzęki powiek i nasady nosa, zaburzenia ostrości widzenia, a nawet i upośledzenie prawidłowej ruchomości gałki ocznej. Choroba może też spowodować wiele niebezpiecznych powikłań np. ropień oczodołu albo zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej mózgu.
Jak leczyć zapalenie zatok u dzieci?
W przypadku infekcji wirusowej zwykle wykorzystuje się preparaty do leczenia objawowego. Głównym celem jest uzyskanie optymalnej drożności dróg oddechowych, poprawa ich nawilżenia i zwalczenie zalegającej wydzieliny. W tym celu zaleca się stosowanie roztworu wody morskiej w postaci sprayu do nosa lub przygotowuje się inhalacje na bazie gorącej wody, soli i ziół (np. w formie olejku sosnowego, eukaliptusowego, miętowego lub tymiankowego).
Jednak w niektórych przypadkach niezbędne jest sięgnięcie po leki, które są rekomendowane w przypadku bakteryjnego zapalenia zatok. Wówczas najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie preparatów na receptę, które zawierają amoksycylinę. Decyzję o zastosowaniu środków farmakologicznych należy do lekarza prowadzącego.
Bibliografia:
- Zielnik-Jurkiewicz B. „Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych u dzieci.” Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny 2017, 6: 26-34.
- Leszczyńska M., et al. „Zapalenie zatok przynosowych – diagnostyka i leczenie.” Przewodnik lekarza 2003, 9(57): 10-18.
